زرشک چیست؟ زرشک درختچه‌ای تیغدار به طول ۱ تا ۵ متر است. چوب آن به رنگ قرمز، قهوه‌ای یا زرد است. برگ‌های آن بیضی شکل با دندانه‌های اره‌ای است. میوه اش قرمز رنگ بیضوی شکل و ترش مزه‌است. انتهای بهار و ابتدای تابستان فصل شکوفه دادن بوته زرشک است. غنچه‌های زرد رنگ زرشک در فصل پاییز رنگ قرمز گیلاسی به خود می‌گیرند. زرشک بومی مناطق معتدل و نیمه استوایی اروپا، آسیا، آفریقا، آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی است. کشور ایران بزرگترین تولیدکننده زرشک در دنیا است.استان خراسان جنوبی با در اختیار داشتن نزدیک به ۹۷ درصد از اراضی زیرکشت این محصول، تولید ۹۵ درصد از زرشک دنیا را در اختیار دارد. |
|
در ایران زرشک گونه ای منحصر به فرد است و با گونه‌های دیگر متفاوت است. بیشتر در منطقه خراسان جنوبی یا قهستان کشت می‌شود. زیرکوه قاین مرکز اصلی تولید ان است. خوشه زرشک ایرانی ابتدا زرد رنگ و بعد ترش مزه و در زمان رسیدن قرمز می‌شود و به مرور به رنگ شرابی در می آید.
انواع زرشک دانه دار به عنوان درختچه‌ای میوه دهنده و خودرو در اکثر مناطق کوهستانی کشورمان به چشم می‌خورد. از آنجایی که از اجزا طبیعی اکوسیستم مناطق کوهستانی است حتی در شرایط سخت و نامساعد نیز میوه فراوانی تولید می‌کنند.
نیاز خالص آبیاری آن حدود ۹۹۰۰ متر مکعب در هکتار است که بسته به روش‌های آبیاری به کار گرفته شده نیز ناخالص آبیاری، بیشتر از این مقدار می‌باشد.
زرشک بی دانه طالب خاک‌های نسبتاً سبک لومی – شنی با زهکش خوب در مناطق کوهپایه‌ای است. در خاک‌های گچی و آهکی نیز به خوبی رشد می‌کند. همچنین EC PH و بالا را نیز تحمل کرده و نیازی به خاک‌های غنی ندارد. تحقیقات نشان داد که فسفر به کار رفته در طول تابستان باعث رشد گیاه در همان سال نگردیده، بلکه در بهار سال بعد اثرات خود را نشان داده است. بیشتر فسفر موجود در رشد جدید ناشی از فسفر ذخیره شده در ریشه‌ها بوده‌است. فرایند انتقال فسفر به این صورت است که فسفر ابتدا بیشتر در ریشه‌ها ذخیره می‌شود، سپس به داخل مناطق رشد جدید حرکت می‌کند و فسفر جذب شده جدید، جایگزین فسفر منتقل شده از ریشه‌ها می‌شود.
زرشک دارای مزاج سرد و خشک است. مصلحهای آن عبارتند از: میخک، شکرسرخ و شیرینی‌های طبیعی …. زرشک تسکین دهنده صفرا و خون و تشنگی و حرارت معده و کبد، تقویت‌کننده قلب و کبد معده گرم می‌باشد. به تنهایی یا با داروهای گرم مانند دارچین و عسل و … برای تقویت کبد سرد و تر و باز کردن انسداد مجاری کبدی و سردی احشا مفید است. مصرف زیاد آن برای سرد مزاجان بلغمی و سوداوی مضر است.
خواص دارویی زرشک کدامند؟
زرشک دارای خواص دارویی فراوانی است. سبوس و ریشه زرشک حاوی مواد شیمیایی به نام آلکالوئید ایزوکوئینولین است. این ترکیبات دارای خواص آنتی‌بیوتیکی دارد. برخی ازآن‌ها باعث پائین آوردن تب، کاهش تورم و فشار خون شده و به تنظیم ضربان قلب و انقباض عضلات قلب کمک می‌کنند.
برای برطرف کردن سوزش ادرار مفید است.
واریس را درمان می‌کند.
نقرس و رماتیسم را برطرف می‌کند.
بی اشتهایی را برطرف می‌کند.
اعمال دستگاه گوارش را منظم می‌کند و سوء هاضمه را از بین می‌برد.
برای درمان زردی و یرقان مؤثر است.
آنهایی که مبتلا به ورم طحال هستند می‌توانند برای معالجه از این گیاه کمک بگیرند.
برای معالجه بواسیر نافع است.
برای شست‌وشوی چشم، می‌توان از جوشانده ریشه و ساقه زرشک استفاده کرد.
برای درمان یرقان و زردی مؤثر است.
برای خرید زرشک از فروشگاه اینترنتی صحرافود به بخش زرشک مراجعه نمایید.